Menü
Hemoroid ya da bir diğer ismi ile basur, vücudumuzda makat çıkışında ve rektumun alt kısmında yer alan kan damarlarının (hemoroidal damarların) genişlemesiyle küçük keseciklerin oluştuğu bir hastalıktır. Hemoroid, hastalığın gerçekleştiği kan damarlarının bulunduğu yere göre iç ve dış hemoroid olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Vücudumuzda, bağırsakların çıkış noktasında bulunan ve geçici dışkı depolamadan sorumlu olan rektum kanalında hemoroid meydana gelmesi durumunda bu durum iç hemoroid olarak sınıflandırılmaktadır. Anüs ile bağırsak dokusunu ayıran ve rektum içerisinde yer alan dentat çizgisi, hemoroid sınıflandırmalarında rol oynamaktadır. Dentat çizgisinin altında kalan bölge makat dışı olarak isimlendirilir ve burada gerçekleşen hemoroid rahatsızlığı dış hemoroid olarak adlandırılır. İç hemoroid, kan damarlarının makat dışına sarkması ile ilişkili 4 farklı evrede incelenmektedir.
Kronik kabızlık ve dışkının düzensiz olması hemoroide sahip kişilerde sıklıkla görülmektedir. Hemoroide sahip kişilerin aile bireylerinde de hemoroidal hastalıkların gözlemlenmesi oldukça yaygındır.
Hemoroide sebep olan etkenler :
Hemoroid (basur) hastalığına sahip kişilerin çoğunda (yaklaşık 40%) bir belirti gözlemlenmez. Hemoroid belirtilerinden en yaygın olanları genellikle şu şekildedir ; dışkıda kan gözükmesi, makat bölgesinde şiddetli kaşıntı ve ağrı, yanma hissi, kabızlık, ishal ve makatta ıslaklık hissi. Dışkıda kan gözükmesi çoğu zaman hemoroid belirtisi olmayıp, dışkılama esnasında kan damarlarının fazlasıyla zorlanması ve aşınması sonucunda meydana gelmektedir. İç hemoroid hastalarının pek çoğu, hemoroid dışarı sarkana kadar hastalığın farkına varmazlar. Fakat kan damarlarının makat dışına sarktığı fark edildiği anda, hastalık evreleri ilerlemeden hemoroid tedavi sürecinin başlatılması gerekmektedir.
+9 0546 576 61 91
Hemoroid tedavisi sırasında uygulanan beslenme düzeni ve yaşamda yapılan bazı değişiklikler kişilerin hemoroidden kaçınmasına da yardımcı olur. Sindirimi kolaylaştıran gıdaların tüketilmesi bu konuda oldukça önemlidir. Bu sebeple meyve,sebze, baklagiller ve kepekli tahıllar faydalı olabilmektedir. Düzenli su tüketimi tansiyon rahatsızlığından kalp hastalıklarına kadar pek çok konuda dikkat edilmesi gereken bir alışkanlıktır. Basur tedavisinde ve basurdan kaçınırken de su tüketimi oldukça önemlidir. Su tüketimi kabız olma riskini azaltarak, bağırsakların zorlanmamasına yardımcı olur. Basurdan korunmak için yapılması gereken bir diğer şey ise, tuvalet ihtiyacı geldiği anda bunu geciktirmeden gidermektir. Ayrıca, uzun süre tuvalette oturur pozisyonda bulunmak, hemoroid riskini arttırır ve bu davranıştan kaçınılması gerekmektedir.
Hemoroid şüphesi ve hemoroid belirtileri olan kişilerin, uzman doktorlar ile hemen iletişime geçmesi gerekmektedir. Doktorunuz, tıbbı geçmişiniz ve hemoroid belirtilerine yönelik farklı sorular soracak ve buna uygun olarak muayene edecek ve eğer rahatsızlığınız bulunuyor ise hemoroid teşhisini gerçekleştirecektir. Hemoroid teşhisinde uygulanan farklı muayene çeşitleri bulunmaktadır. Çünkü iç hemoroid ve dış hemoroid teşhisleri farklı şekillerde gerçekleştirilmektedir. Dış hemoroid teşhisi gerçekleştirilirken doktor, şişlik, tahriş ve farklı semptomların varlığını kontrol etmek için rektum ve anüs bölgesini inceler. Ya da bu incelemeyi hijyenik bir eldiven yardımı ile birlikte, parmak ile kontrol ederek gerçekleştirebilir. Fiziksel rektal muayenesi, tıpta dijital rektal muayenesi olarak da adlandırılmaktadır. İç hemoroidlerin teşhisinde, dış hemoroid teşhisine göre daha karmaşık muayene yöntemleri uygulanmaktadır. İç hemoroid teşhisinde kullanılan muayene yöntemleri :
Gerekli görüldüğü durumlarda bu muayene yöntemleri bir arada kullanılmaktadır.
Hemoroide uygun tedaviniz, doktorunuz tarafından hastalığınızın türüne ve bulunduğu evreye uygun olarak belirlenecektir. Yaşam şeklinin iyileştirilmesi, tıbbi ilaç tüketilmesi ve cerrahi müdahaleler basur tedavisinde yaygın olarak tercih edilen yöntemlerdir. Yaşam tarzının iyileştirilmesiyle basur semptomlarının etkisi yavaş yavaş azalmaya başlayabilir. Lifli gıdaların tüketilmesi, sindirimde besinlerin bağırsaktan geçişini kolaylaştırmaktadır.
Hemoroid tedavisi için ele alınması gereken bir diğer konu, kabızlık ve ishal rahatsızlıkları. Kabızlık ve ishal hemoroidi tetikleyen rahatsızlıklar arasında yer almaktadır. Bu rahatsızlıklar giderilmeden hemoroid tedavisinin tam olarak gerçekleştirilmesi mümkün değildir.
Çeşitli bitkisel kremler doktor tavsiyesi ile hemoroid tedavisinde uygulanabilmektedir. Hemoroid semptomlarının kendiliğinden düzelmediği durumlarda ilaç tedavisi tercih edilen bir yöntemdir. İlaç tedavisinde, doktorunuzun uygun gördüğü hap,fitil ve krem gibi farklı tedavi yöntemlerinden faydalanabilirsiniz.
İlaç tedavisinin de işe yaramadığı durumlarda cerrahi tedavi yöntemlerine başvurulmaktadır. Hemoroid tedavisinde uygulanan cerrahi tedavi yöntemleri ; bant ligasyon, skleroterapi, hemoroidektomi operasyonu, lazer operasyonudur. Klasik cerrahi operasyonlar ile tedavi, 1 günlük yatış süresi gerektirirken, lazer tedavisi ile hasta daha kısa bir sürede normal yaşamına geri dönmektedir.
Hemoroid ameliyatı, ilaç tedavisine yanıt vermeyen hastalara uygulanmaktadır. Kan damarlarının genişlemesi ile oluşan kesecik şeklinde yapılar makattan iyice dışarı sarktığında ve cerrahi işlem harici hiçbir tedavi yöntemi ile tedavi edilemeyeceği anlaşıldığında, hemoroid ameliyatı tercih edilir. Genellikle dışarı sarkan bölge çıkarılır veya stapler yöntemi uygulanarak doku olması gereken yere cerrahi yollar ile yerleştirilir. Lazer hemoroidopeksi yönteminde ise, geleneksel yöntemlerden farklı olarak hemoroide ulaşan kan damarları yakılır ve böylelikle çevre dokuların korunması sağlanır. Bu yöntem aynı zamanda hemoroid ameliyat yöntemleri içerisinde iyileşme süresi en kısa olan yöntemdir. Hemoroid ameliyatı sonrasında dikkat edilmesi gereken unsurlar konusunda doktorunuz sizi bilgilendirecektir.
Hemoroid tedavisinde tercih edilen ameliyat yöntemleri :
Hemoroid ameliyatı uygulanacak hastanın, bağırsaklarının boş olması gerekmektedir. Bu sebeple ameliyat gününden önceki akşam ishal yapıcı şurup veya doktorun tavsiye edeceği farklı yöntemler ile hastanın bağırsaklarının boşaltılmış olması gerekmektedir. Aynı zamanda hastanın ameliyat öncesindeki son 8-10 saatlik sürede katı ya da sıvı beslenmemiş olması gerekmektedir.
Ameliyat öncesinde, hastayı rahatsız olabileceği ağrı ya da acılardan korumak amacıyla hastaya spinal anestezi uygulanır. Bu anestezi yönteminde hastanın belden aşağısı uyuşturulmaktadır.
Ameliyatta öncelikle makat dışına sarkan hemoroid yapıları kesilir ve oluşan açıklık dikilerek makat çevresindeki dokuların bütünlüğü yeniden sağlanır. Ameliyat tamamlandığında doktor gerekli görürse rektum kanalına tampon uygulayabilir.
Ameliyat sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli şey, sarkmış olan hemoroid yeterli ölçüde temizlenmezse hastalık tekrarlayabilir. Gereğinden fazla dokunun çıkarılması makat darlığı problemine sebep olabilir. Ameliyat sırasında alınacak doku ve miktarı bütün olasılıkları göz önünde bulundurarak belirlenmelidir.
Lazer ile gerçekleştirilen hemoroid ameliyatında da geleneksel ameliyat yönteminde olduğu gibi hastaya ilk etapta anestezi uygulanmaktadır.
Ameliyat başlangıcında, ameliyat edilecek bölgeye antiseptik solüsyon sürülür. Lazer hemoroid ameliyatı sırasında anüs içini görüntülemekte kullanılan anoskop cihazı kullanılır. Rektum içerisinde ve çevresinde oluşan basur kesecikleri, fistül ya da anal fissür gibi problemler bu cihaz sayesinde görüntülenebilir. Gözleme işlemi sırasında lazer iğneleri devreye girer. Lazer ile hemoroid keseciklerinin köküne ulaşılır ve hemoroidler yakılır. Hemoroidler ile rektum, makat bölgeleri arasında oluşan fistül kanalları temizlenir, bu işlemin ardından da fistül kanalları lazer ile yok edilir. Lazer hemoroid ameliyatında kesi ve dikiş işlemleri uygulanmaz bu sebeple iyileşme süresi daha kısadır.
Lazer hemoroid ameliyatı sonrası, anestezi uygulanan hastanın belirli bir süre müşahede altında tutulması gerekmektedir. Lokal anestezi uygulanan hastanın 2-3 saat tutulması yeterli olurken spinal anestezi uygulanan hastanın bir gece müşahede altında kalması gerekebilmektedir. Lazer hemoroid ameliyatından kısa bir süre sonra hasta, beslenmeye devam edebilmektedir.
Hemoroid ameliyatı sırasında alınan doku miktarının yanlış olması farklı hastalıklara ve hemoroidin tekrarlamasına neden olabilmektedir. Buna ek olarak, hemoroid ameliyatı başında uygulanan spinal anestezi kaynaklı tuvalete çıkma zorluğu yaşanabilmektedir. Tromboze hemoroid oluşumu, anüste fissür oluşumu, anüsten kan gelmesi, hemoroid ameliyatı komplikasyonları arasında yer almaktadır.
Hemoroid lazer ameliyatı ortalama 15 dakika sürerken diğer hemoroid ameliyat yöntemleri ortalama 20 dakika sürmektedir.
Hemoroid ameliyatı sonrası iyileşme süresinin kısa olması kişinin normal yaşamına dönmesini hızlandırmaktadır. Lokal anestezi uygulanan hastalar operasyondan 2-3 saat sonra ayağa kalkabilirken spinal anestezide bu durum ertesi gün gerçekleşmektedir. Hastaların ameliyat sonrası normal yaşamlarına dönmesi ortalama 7-10 günlük bir süreci kapsamaktadır. Bu süre kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir. Ameliyat sonrası doktorunuzun iyileşme dönemi için verdiği tavsiyelere uymanızda fayda var. Özellikle hijyen kurallarına dikkat edilmeli, fazla ayakta durulmamalı, su tüketimine dikkat etmeli ve hemoroid ameliyatı sonrası doktor tarafından verilen beslenme listesine uyulmalıdır. Lifli gıda, meyve,sebze ve baklagil tüketmeye özen gösterilmelidir. Bütün bunlara uyulması hastalığın iyileşme sürecini pozitif yönde etkileyecektir.
Gebelik döneminde, hemoroid tedavisinde kullanılan ilaçlar risk teşkil edebileceği için tercih edilmez. Doktor onayı ile birlikte krem veya fitil tedavi yöntemi olarak uygulanabilmektedir.
Hemoroid tedavisi başladıktan sonra diyet şart değildir. Fakat beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Fast food, aşırı yağlı gıdalar, baharatlı yemekler ve sindirimi zorlaştıran diğer beslenme alışkanlıklarından uzak durulması gerekmektedir. Kabız oluşumu hemoroid tedavisinde istenmeyen bir durum olduğu için aşırı ekmek tüketiminden uzak durulmalıdır. Kepekli ve tahıllı gıdaların, baklagillerin, meyve ve sebzenin ağırlıklı olduğu bir beslenme düzeni oluşturulması gerekmektedir.
Hemoroid(Basur) tedavisi sonrasında dikkat edilmesi gereken ilk husus gün içerisindeki fiziksel aktivitenin arttırılmasıdır. Uzun süreli oturmaktan olabildiğince kaçınmalı ve mümkün olduğunca hareket halinde olmalısınız. Çok baharatlı ve acı gıdaların tüketilmesi hemoroid sonucu oluşan yanma hissini arttırır ve bağırsaklarda gerçekleşen sindirim işlemini de zorlaştırır bu sebeple uzak durulması tavsiye edilmektedir. Fast food, konserve gıdalar, çok tuzlu yiyecekler ve asitli içeceklerden kesin olarak uzak durulması gerekmektedir. Protein,vitamin ve karbonhidrat dengesini koruyarak beslemeniz bağırsaklarınızı yormamak adına oldukça önemlidir.
Hemoroid tedavisinde oturma süresini azaltmak büyük bir önem taşımaktadır, bu sebeple gün içerisindeki hareketi arttırmak hemoroide faydalı olacaktır. Sindirime büyük bir fayda sağlayan kepekli ve tahıllı gıdalar, sindirimi kolaylaştıran ve içerisinde pek çok vitamin barındıran sebzeler, vücut direncini arttıran ve kabızı önleyen meyveler, doğal bir antibiyotik olan sarımsak ve lif açısından çok zengin bir besin grubu olan baklagiller, hemoroide iyi gelen besin gruplarını oluşturmaktadır. Bu gıdaların düzenli ve dengeli bir biçimde tüketilmesi hemoroid tedavisine büyük bir katkı sağlayacaktır.
© 2022 Op. Dr. Ebru Asmaz
Web Tasarım ve SEO Diji360 tarafından sağlanmıştır.
